1. Tổng quan chung về lợi thế, tiềm năng phát triển Vùng du lịch sinh thái Quốc gia Măng Đen:
- Vùng du lịch sinh thái Quốc gia Măng Đen thuộc huyện KonPlông, tỉnh Kon Tum, là huyện miền núi nằm ở phía Đông Bắc tỉnh Kon Tum, với diện tích tự nhiên 137.124ha, trong đó, đất nông nghiệp là 124.761ha (đất sản xuất 11.283ha, đất lâm nghiệp 113.469ha, đất nuôi trồng thủy sản 8,59ha). Huyện có 9 xã với 89 thôn, 117 làng.
- Dân số toàn huyện (tính đến cuối năm 2016) 6.543 hộ với tổng số khẩu 26.685 khẩu, hộ đồng bào dân tộc thiểu số là 5.614 hộ với tổng số khẩu là 21.529 khẩu (chủ yếu là người dân tộc Xê đăng, Mơ Nâm, Ka Dong, Hre) chiếm trên 80 % dân số toàn huyện với nhiều nét văn hoá đặc trưng.
- Trung tâm huyện cách thành phố Kon Tum 54 km về phía Đông - Bắc đi theo quốc lộ 24; cách các bãi biển du lịch của Quảng Ngãi 120 đến 150 km và các trung tâm du lịch Đà Nẵng, Hội An, Quảng Nam khoảng 250-300 km theo đường quốc lộ 24 - Đường Hồ Chí Minh. Có vị trí quan trọng về giao lưu kinh tế đặc biệt là vị trí trung chuyển của các tỉnh Duyên hải miền Trung trên tuyến hành lang kinh tế Đông-Tây qua cửa khẩu quốc tế Bờ Y. Thông qua cửa khẩu này, khách du lịch có thể tới các khu du lịch tại Tây Nguyên, miền Trung Việt Nam, Nam Lào, Đông - Bắc Campuchia, Đông - Bắc Thái Lan...
- Măng Đen nằm ở độ cao trung bình 1.000m - 1.500m so với mực nước biển, có khí hậu ôn đới, quanh năm mát mẻ, nhiệt độ trung bình hàng năm giao động từ 16-200C, độ ẩm trung bình 82-84%, có rừng nguyên sinh bao bọc xung quanh, với nhiều danh lam thắng cảnh, rừng có độ che phủ hơn 80% diện tích tự nhiên; có nhiều hồ thác, suối đá và cảnh quan thiên nhiên, văn hóa bản địa độc đáo; đây là tiềm năng thuận lợi để phát triển trở thành trung tâm du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng cấp quốc gia; có nhiều hệ động vật, thực vật quý hiếm sinh sống; nhiều hồ thác như: (Đăk Ke, Pa sỹ, Lô Ba), hồ (Toong Đam, Toong Zơri, Toong Pô)… thích hợp cho phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng gắn với nghiên cứu khoa học.
- Về phát triển kinh tế của huyện Tổng giá trị sản xuất (theo giá cố định 2010) thực hiện trong năm 2016 ước đạt 842,66 tỷ đồng, tăng 15,83% so với năm trước, trong đó: Nông, lâm, thủy sản tăng 13,10%, Công nghiệp - xây dựng tăng 14,10%, Thương mại - Dịch vụ tăng 23,37%. Cơ cấu kinh tế Nông, lâm, thủy sản: 24,26 %; Công nghiệp - Xây dựng: 49,49 %; Thương mại - dịch vụ: 26,25 %. Thu nhập bình quân đầu người ước đạt 18,28 triệu đồng/người/năm đạt 92,42% so với KH. Ngành công nghiệp trên địa bàn huyện chủ yếu là khai thác cát, đá, sỏi; điện thương phẩm với quy hoạch phát triển thuỷ điện trên địa bàn 08 dự án, sản xuất rượu sim.
- Về văn hoá các dân tộc với môi trường sống còn lưu giữ được nét sinh hoạt, văn hóa truyền thống bản địa, với những nhạc cụ dân dang lâu đời như: đàn, nhị, sáo dọc, trống, chiêng, cồng, tì và, ống gõ, giàn ống hoạt động nhờ sức nước; trang phục bản địa của người Xê Đăng, Mơ Nâm, Ka Dong, Hrê; văn hóa kiến trúc nhà rông, nhà dài... gắn với không gian núi rừng thiên nhiên là tiềm năng rất lớn để khai thác để tạo thành các điểm du lịch cộng đồng mang đậm nét đặc sắc bản địa núi rừng Măng Đen.
2. Định hướng phát triển du lịch
Với những tiềm năng về sinh thái, tự nhiên, lịch sử văn hóa và vị trí quan trọng, miền đất xanh Kon Plông đã được đưa vào quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030; ngày 22/01/2013 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt tại quyết định số 201/QĐ-TTg và Quyết định số: 298/2013/QĐ-TTg ngày 05/02/2013 của Thủ Tướng Chính phủ về quy hoạch xây dựng vùng du lịch sinh thái Măng Đen và quy hoạch chung đô thị KonPlông.
- Du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng: Gồm hệ thống nhà hàng, khách sạn chất lượng cao, khu khám chữa bệnh, khu chăm sóc sức khoẻ; vật lý trị liệu; các khu resort; Spa ...
- Du lịch văn hoá cộng đồng: Phát triển các làng văn hoá đồng bào các dân tộc Tây nguyên; thưởng thức các lễ hội truyền thống; khu làng nghề truyền thống; trải nghiệm các nghề nghiệp bản địa.
- Du lịch mạo hiểm, thể thao và dã ngoại như: Tham quan suối, thác; du thuyền trên lòng hồ; cáp treo; leo núi; săn bắt thú nuôi; khu ngắm thiên văn; trại sáng tác, cắm trại, dã ngoại; chơi golf, tennis; khu luyện tập vận động viên quốc gia; đua xe địa hình; đua thuyền độc mộc...
- Du lịch văn hoá, tâm linh: Phát triển mở rộng khu du lịch đồi Đức mẹ; quần thể chùa Khánh lâm Măng Đen, tháp chuông, tượng đài các anh hùng giải phóng dân tộc gắn với di tích lịch sử Măng Đen.
- Khu hội thảo, hội nghị và lễ hội: Hình thành trung tâm tổ chức hội nghị, hội thảo cấp khu vực…
3. Định hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao:
- Ngoài tiềm năng phát triển du lịch, huyện còn có nhiều tiềm năng để phát triển trong lĩnh vực nông nghiệp, nhất là phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Để phát triển tiềm năng đó, UBND tỉnh đã có Quyết định số 1372/QĐ-UBND, ngày 22/12/2011 phê duyệt quy hoạch phát triển rau, hoa, quả và các loại cây trồng khác gắn với du lịch sinh thái huyện KonPlông đến năm 2015 với diện tích 1.392 ha; ngày 5/4/2016 Văn phòng Tỉnh uỷ có Thông báo số 100-TB/VP về mở rộng quy hoạch phát triển vùng nông nghiệp công nghệ cao Măng Đen quy mô hơn 10.000 ha.
- Đến nay toàn huyện đã thu hút được trên 80 dự án triển khai thực hiện; trong đó có các dự án lớn đang được triển khai như dự án quản lý, bảo vệ rừng, kinh doanh du lịch và nhân giống, trồng, phát triển cây dược liệu kết hợp chăn nuôi dê sữa công nghệ cao của Công ty CP dược liệu và thực phẩm Măng Đen; Dự án nông trại hữu cơ của Công ty TNHH Kon Tum Bellest liên doanh với Hàn Quốc; Dự án nông nghiệp công nghệ cao của Công ty TNHH Kon Plong AGRI-TOURISM liên doanh với Australia; Dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của Công ty TNHH Đông Phương liên doanh với Nhật bản; trong thời gian tới Công ty Vin Eco - thuộc Tập đoàn Vin Group đầu tư dự án nông nghiệp công nghệ cao.
- Ngoài những dự án đang triển khai thực hiện, hiện nay huyện đã quy hoạch 130 ha đất để thành lập Trung tâm ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao tại Măng Đen, đồng thời mở rộng diện tích phát triển rau, hoa, củ, quả xứ lạnh từ 1.392 ha lên 3.000 ha để tiếp tục kêu gọi đầu tư vào vùng du lịch sinh thái Măng Đen.